Insulineresistentie maakt afvallen onmogelijk

Hylke Boelens | Diëtist PowerSlim | 26 november 2015

Er bestaan ontzettend veel methodes en diëten om gewichtsverlies te bereiken. Gebaseerd op het idee dat ieder pondje door het mondje gaat, zijn deze methodes er op gericht om minder calorieën binnen te krijgen. Vaak ligt de nadruk van zo’n dieet op het beperken van je vetinname.

Gelukkig wordt het door de groeiende stapel wetenschappelijk bewijs voor steeds meer mensen duidelijk dat de nadruk helemaal niet moet liggen op minder vet eten. Integendeel, door minder vet te eten krijg je juist meer koolhydraten binnen en laat dat nou net de grote boosdoener zijn als je effectief af wil vallen. Het eten van koolhydraten verhindert juist de vetverbranding en bevordert de vetopslag.

Dit geldt nog meer voor mensen met de aandoening insulineresistentie. Overgewicht leidt in 60 tot 80% van de gevallen tot insulineresistentie. En dat leidt weer tot allerlei ziektebeelden zoals Diabetes type 2, een verhoogde bloeddruk, een verhoogd cholesterolgehalte en jicht. Tot nu toe werden deze aandoeningen als opzichzelfstaande ziektebeelden behandeld. Maar er bestaat steeds sterker wetenschappelijk bewijs dat al deze aandoeningen veroorzaakt worden door een verstoorde stofwisseling ten gevolge van insulineresistentie.

Wat is insulineresistentie?

Insuline is het hormoon dat ervoor zorgt dat de suikers vanuit je bloed naar je cellen worden vervoerd, om daar als brandstof te dienen. Insulineresistentie betekent dat je cellen ongevoelig zijn geworden voor insuline. De suiker blijft dan in je bloedbaan zitten en dit is op lange termijn schadelijk voor je gezondheid. Je lichaam gaat als reactie meer insuline aanmaken om zo toch de suiker uit je bloed naar je cellen te kunnen vervoeren.

Buikvet zorgt voor insulineresistentie

Insulineresistentie ontstaat door een overmatige opslag van vet. Wanneer de vetcellen onder je huid gevuld zijn met vet begint je lichaam het overmatige vet ook op andere plekken op te slaan. Ook in je buikholte, tussen je organen. Dit vet wordt ook wel visceraal vet genoemd. Visceraal vet geeft hormoonachtige stoffen af die het stofwisselingsprobleem insulineresistentie veroorzaken.

Hierdoor ontstaat een vicieuze cirkel: de chronische overproductie van hormonen zorgt voor meer insulineresistentie, wat weer zorgt voor meer buikvet, waardoor nog meer hormonen geproduceerd worden enzovoorts.

Insulineresistentie maakt afvallen bijna onmogelijk

Dit probleem is door de medische wereld jarenlang onderschat en dit heeft geleid tot verkeerde behandelmethodes. Insulineresistentie is een ernstig stofwisselingsprobleem, dat het bijna onmogelijk maakt om af te vallen met de gangbare behandelmethodes en adviezen. Een gangbaar dieet wil zeggen een caloriebeperkt dieet gebaseerd op de schijf van vijf.

Bij zo’n dieet komt ca. 50% van de calorieën uit koolhydraten. Adviezen waar je vast wel eens van gehoord hebt en misschien heb je ze zelfs al een of meerdere keren tevergeefs opgevolgd:

• 4 – 6 volkoren boterhammen per dag;
• 2 stuks fruit;
• 200 g aardappelen, rijst, pasta of peulvruchten enzovoorts.

De reden dat mensen met insulineresistentie niet kunnen afvallen met behulp van deze adviezen ligt in het feit dat dat ze continu een hoge insulinespiegel hebben. Door het eten van deze hoeveelheden koolhydraten wordt de insulineproductie alleen maar meer gestimuleerd. Insuline is een vetopslag bevorderend hormoon. Met andere woorden hebben dit soort adviezen dus juist een averechts effect.

Symptomen van insulineresistentie

De duidelijkste aanwijzing voor insulineresistentie is overgewicht in combinatie met een grote buikomvang. Als je middelomtrek meer dan 80% van je heupomtrek is, dan is de kans groot dat je aan insulineresistentie lijdt. Andere aanwijzingen zijn vermoeidheid, emotionele instabiliteit, chronische infecties, schimmels, longproblemen, allergische reacties en onvruchtbaarheid.

Daarnaast lijden mensen met insulineresistentie vaak aan een verhoogde bloeddruk, verhoogd cholesterolgehalte, slaapapnoe, artritis en jicht. Uiteindelijk leidt insulineresistentie tot diabetes type 2.

Wat helpt dan wel om af te vallen?

Omdat een hoog insulinelevel het afvallen blokkeert, moet het dieet erop gericht zijn om het insulinelevel in het bloed zo laag mogelijk te houden. Dit doe je door een koolhydraatarm voedingspatroon te volgen. Hierdoor wordt het afvallen een stuk gemakkelijker en worden tegelijkertijd je cellen ook weer gevoeliger voor insuline. De insulineresistentie neemt dus af.

Naast het volgen van een koolhydraatarm voedingspatroon is het ook belangrijk om voedingsmiddelen met een lage Glycemische Index (GI) te kiezen. Een lage glycemische index wil zeggen dat de aanwezige koolhydraten in het voedingsmiddel je bloedsuikerspiegel niet te snel laten stijgen. Ook is het belangrijk om voldoende te bewegen en de juiste hoeveelheid eiwitten, vezels, vet, vitamines en mineralen binnen te krijgen. Een voedingscoach of diëtist kan je hierbij helpen.

Bron

• Govers E, Slof EM, Verkoelen H, Ten Hoor-Aukema NM, KDOO (2015) Guideline for the Management of Insulin Resistance. Int J Endocrinol Metab Disord 1(3): doi http://dx.doi.org/10.16966/2380- 548X.115