Is een mandarijn, wel goed voor de lijn?!

Wendy Versweyvelt | Diëtist PowerSlim
19 december 2016

Vermoedelijk lag je huis, één van de laatste dagen, plotseling vol mandarijnen, tussen speelgoed en lekkers in.... Maar is het wel een goed idee om ze op te eten als je je weegschaal onder controle wil houden?!
Ik stelde de volgende vraag aan een aantal mensen uit mijn omgeving:

“Wat weet je over...... de mandarijn?”

Het antwoord: – fruit – oranje – Sinterklaas – kleine sinaasappel – lijkt op clementines. Dit antwoord kreeg ik van de mensen die ik hierover aansprak! Nou, echt veel wijzer ben je daarmee niet, dus verdiep ik me even in de mandarijntjes! Is het een dikmaker?! Deze tijd van het jaar zie je ze overal – de Sint brengt ze namelijk mee uit Spanje – maar waar komen ze echt vandaan en wat is de voedingswaarde? En mag je die hele zak dan opeten?
Manderijn of mandarijn?

Nog voor ik begon met mijn column stuitte ik meteen op een vraag: hoe schrijf je dat nu correct?! Want de een zegt manderijn en de ander mandarijn, de ene schrijft zus, de ander zo.... Dit is natuurlijk geen les Nederlands, dus kort gezegd: mandarijn is de correcte schrijfwijze.
Kleine sinaasappel?

Het mag er dan zo uit zien, toch is het geen kleine sinaasappel. De mandarijn, of ook wel cirtus reticulata (latijn) behoort net als de sinaasappel (of appelsien in de volksmond) tot het geslacht ‘citrus’. Fylogenetisch onderzoek toont echter aan dat de sinaasappel een kruising is van de mandarijn en de grapefruit, waarbij ¾ van de genen van de mandarijn komen en ¼ van de grapefruit. Dus is de mandarijn een kleine sinaasappel? Nee. We kunnen zelfs beter zeggen dat de sinaasappel eerder een grote mandarijn met een tikkeltje grapefruit is..
Clementine versus mandarijn

De clementine is een mandarijnvariëteit. Deze verhoudt zich tot een mandarijn, zoals een elstar of jonagold tot de appel. Toch zijn er verschillen!

Clementines:

zijn iets ronder
bevatten minder pitten
zijn vaak wat zoeter
zijn vaak iets minder sappig dan de mandarijn

Voedingswaarde

Dat is ook merkbaar in de voedingswaarde. Waar de mandarijn 10,1 g koolhydraten oplevert per 100 g, is dat bij de clementine 12 g koolhydraten per 100 g. Dat verklaart waarom we de clementine als net iets zoeter ervaren.

Verder zijn er enkele kleine verschillen wat betreft het gehalte aan vitamines en mineralen. Zo zijn beide soorten een natuurlijke bron van vitamine C en kalium. Het gehalte aan vezels is ook nagenoeg gelijk en ook de caloriewaarden, beide vruchten leveren je ongeveer 49 kcal per 100 g. Daarnaast bevat de mandarijn ook flavonoïden, zoals hesperidine. Deze stoffen hebben een beschermende functie in het lichaam. Mogelijk zijn deze stoffen beschermend tegen kanker en hart- en vaatproblemen.

Wist je dat....

er naast de clementine nog heel wat andere soorten mandarijnen bestaan...
Namelijk: Cleopatra, Common, Dancy, Fairchild, Honey, Kinnows, Murcott (kruising), King of Siam (kruising), Ponkan, Royal, Satsuma Wase, Satsuma Owari, Temple (kruising)
mandarijntjes mogelijk een beschermende rol kunnen spelen tegen kanker, dankzij de flavonoïden die erin aanwezig zijn...
mandarijntjes aan een boom groeien (de mandarijnboom – niet echt verrassend hè :) )
mandarijnen oorspronkelijk uit China komen. In de winkels zul je vooral mandarijnen vinden uit Spanje. Maar ook in Marokko en Mexico groeien mandarijnen.
de oorsprong van de naam mandarijn niet helemaal duidelijk is.
Het zou kunnen dat de naam afkomstig is van de Mandarijnen, Chinese staatsambtenaren. De de mandarijn werd gezien als de vrucht van deze rijkere bevolkingsgroep.Ze droegen echter ook oranje mantels. En er is een gelijkenis met de zomerhoed van deze Chinese staatsambtenaren. Verder zou het ook afgeleid kunnen zijn van de naam van het eiland Maranda (nu: Mauritius).
mandarijnen die je bij ons in de winkels vindt bespoten zijn.
Dus je kunt het beste je handen wassen na het schillen en dan met schone handen de mandarijn opeten. Of koop biologische mandarijnen.
de mandarijn vaak kunstmatig gerijpt is
Dat wil zeggen dat ze onrijp geplukt worden. Clementines worden vaker gerijpt geplukt (vandaar het blad)
een mandarijn in stukjes door je salade voor een heerlijke, frisse, zoete touch zorgt
een mandarijn je zuivelproduct zoeter maakt.... Puur natuur!
Dus voeg een mandarijn in stukjes toe aan yoghurt of kwark.

In de fruitmand?

Heb je dus een berg mandarijnen in huis, nu de Sint net het land verlaten heeft... dan kan je er elke dag enkele als tussendoortje eten. Wil je op gewicht blijven, beperk je dan tot 1 á 2 per tussendoortje. (max 2 á 4 per dag) Je kan ze 5 tot 10 dagen bewaren en dat doe je beter niet in de koelkast.

Leg ze niet in een gesloten zak, want dan gaan de rijpingsstoffen die ze vrijgeven de andere mandarijnen sneller doen rijpen. Ook hou je ze het beste uit de buurt van appels en bananen als je ze zo lang mogelijk wil bewaren. Deze fruitsoorten geven etheen af, een rijpingsstof, en dat zet andere fruitsoorten aan tot rijping. Kleine fruitsoorten hebben hier geen last van (zoals kersen en aardbeien), maar bananen, appels en ook mandarijnen zijn hier best gevoelig voor.

Is een mandarijn wel goed voor de lijn?

Een mandarijn is een gezond tussendoortje. Zonder enige twijfel past een mandarijn in een gezond voedingspatroon! Een hele krat is dan weer wat te veel van het goede. Natuurlijk moet je ook hier weer maat houden! 1 à 2 mandarijnen is een goed en evenwichtig tussendoortje. De mandarijn levert je relatief weinig calorieën op, voldoende vezels en heel wat vitamines en mineralen.

Ook de glycemische index is gemiddeld, dat wil zeggen dat je geen al te grote bloedsuikerstijging zal krijgen na het eten van de mandarijn. Dus je zal niet meteen weer willen gaan knabbelen.

Combineer je de mandarijn met een eiwitrijk voedingsmiddel, dan neemt de snelheid van de bloedsuikerstijging nog verder af. Dus een mandarijn in stukjes door je kwark of yoghurt is een gezonde manier om je zuivel wat zoeter te maken, zonder de toevoeging van suiker.

Hoe eet jij je mandarijn het liefst?

Bij mijn vragen over de mandarijn aan voorbijgangers, ontdekte ik dat we toch allemaal onze eigen voorkeur hebben.... De ene gaf aan dat de mandarijn al een ietwat losser schilletje moest hebben, voor ze deze wensen op te eten. De andere haalde juist weer aan dat de mandarijn nog stevig in zijn vel moet zitten. De ene prutst er alle witte velletjes af, terwijl de ander ze laat zitten. De ene wil ze koelkast-koud en de ander liever op kamertemperatuur... Als ontbijt, als tussendoortje, in salades of in yoghurt.... Zoveel verschillende meningen, bij net zoveel verschillende mensen.